دیابت وتغذیه افراد دیابتیک

دیابت و تغذیه افراد دیابتیک

دیابت چیست ؟

گلوکز قند ساده ای است که درغذا پیدا می شود ، ماده ضروری است که انرژی لازم را برای سلول های بدن فراهم می کند. بعدازخوردن هروعده ی غذایی ، غذا درمعده و روده به گلوکز ودیگر نوترینت ها هضم می شود. سپس گلوکز به وسیله ی سلول های روده جذب شده وبه کمک گردش خون به سلول های مختلف بدن می رود.گلوکز به تنهایی وارد سلول نمی شود بلکه نیاز به انسولین دارد ، انسولین یا به عبارت دیگر هورمون گرسنگی دراثر وعده ی غذایی پرکربوهیدرات که باعث افزایش گلوکز خون شده است افزایش می یابد .

نوع 1 : همان دیابت وابسته به انسولین (IDDM)ویا دیابت ملتیوس ناگهانی دوره ی نوجوانی است. این یک بیماری دستگاه ایمنی است که پانکراس اصلاً انسولینی تولید

نمی کند. حدود 10% بیماران دیابتی از این نوع هستند . بیشتر درجوانان وافراد لاغر رخ می دهد ومعمولاً قبل از 30 سالگی .

نوع2 : همان دیابت غیر وابسته (NIDDM) و یا دیابت ملیتوس ناگهانی بالغین (AODM) است . این یک اختلال لمتابولیکی است که پانکراس انسولین کافی نمی سازد و انسولین هم در پاسخ به افزایش سطح گلوکز خون دیر ترشح می شود ویا بعضی از سلول های بدن نسبت به انسولین مقاوم هستند وکبد در این بیماران به تولید گلوکز ادامه می دهد هر با اینکه سطح گلوکز بالا است .90% بیماران دیابتی از این نوع هستند. بیشتر درافراد بالای 40 سال رخ می دهد وبا افزایش سن روز آن نیز افزایش می یابد .80% افراد با دیابت نوع II چاق هستند و ژنتیک هم در آن نقش مهمی را ایفا می کند.

علایم دیابت:

1- تشنگی بیش از حد

2- افزایش تعداد دفعات ادرار(تکرار ادرار)

3- خستگی واحساس از دست رفتن انرژی

4- تاری دید .

5- خستگی وخارش پوست

6- عفونت های عود کننده مانند برفک ، عفونت های دستگاه ادراری وعفونت های پوستی .

7- ازبین رفتن حس بخش های انتهایی انرام ها یا احساس گزگزومورمور در آنها

اما در افراد با دیابت NIDDM  گلوکز بدن و ادرار ودر پی آن کم آبی وبدن وایجاد وتشنگی زیاد است . تعدادی از افراد درمان نشده هم از استفراغ وخستگی مفرط رنج می برند . افراد دیابتی مسئله عفونت درناحیه ی مثانه ، پوست وناحیه واژن هستند وافزایش سطح گلوکز می تواند منجر به کو ما شود . در این افراد افزایش وزن را نیز

می بینیم وچون انسولین بالا ازترشح سروتونین (نوروترانس می تر درمغز که به بدن دستور می دهد تاسرعت خوردن راکم کند) ممانعت می کند درنتیجه overeat = پرخوردن به وجود می آید که خود منجر به افزایش گلوکز خون می شود.

تشخیص دیابت:

نسبت گلوکز پلاسمای ناشتا:تست استاندارد وتوجیه شده است که نرمال آن کم تر از است واگر گلوکز ناشتای خون بیشتر از در 2روز و2 تست متفاوت باشد تشخیص دیابت حتمی است که گاهی پزشکان از اندازه گیری هموگلوبین هم استفاده می کنند که نشانگر اثرات کنترل قند خون در طی مدت زمان مشخص(2ماه) است .

عوارض دیابت :

صدمه به مویرگ ها ، آسیب به چشم ،آسیب به کلیه ، عصب و قلب

آسیب به چشم اگر بیشتر هم نابینایی را به وجود می آورد در بیمارانی با مسابقه ی 5 سال دیابت رخ می دهد .

آسیب به عصب با علامات بی حسی ، احساس سوختگی ، درد پا به وجود می آید که گاهی اعصاب رود ه آسیب می بینند که باعث استفراغ ، کاهش وزن واسهال می شود . قطع پانیز درافراد دیابتی 40-15% بیشتر است .

DKA چیست؟

DKA ، همان دیابت کتواسیدوسیس است که حالت پزشکی فوری است . بیشتر درافراد با دیابت نوع I و زیر 19 سال رخ می دهد ، در واقع به خاطر نبود انسولین کافی برای تبدیل گلوکز به انرژی ، بدن شروع به شکستن سلول های چربی می کند واسیدهای چرب به وجود می آید که به کتون ها استفاده می کند و این باعث کتواسیدوسیس می شود درواقع کتون اضافی درافراد مستعد به DKA ،PH خون راکاهش می دهد که اگر به کمتر از 7/6 برسد ناسازگار با زندگی است ودرصورت درمان نشدن باعث به خطر افتادن زندگی می شود .شروع DKA می تواند ناگهانی ودرعرض 24 ساعت رخ می دهد.

علامات آن شامل : 1) خستگی زیاد .2) تشنگی زیاد.3) کاهش وزن شدید.4) از دست دادن ماهیچه ها .5) گیجی وآشفتگی وهیجان است ودرمراحل بعدی .6) استفراغ .7) درد شکمی . 8)عدم اشتها .9) ضعف شدید . 10) خواب مرگ 0مرگ کاذب ). 11) کوما دیابتی است .

درمان آن با انسولین (دوز کم ): استفاده از سالین (برای برطرف کردن بی آبی بدن ) وجایگزینی پتاسیم از دست رفته از بدن است . در واقع هدف اصلاح معادل آب بدن وپاک کردن سرم وادرار از کتون ها ونرمال کردن سطح گلوکز خون است . ارم معرفی در این افراد بسیار شایع است که بیشتر درکودکان ونوجوانان رخ می دهد تا بالغین.

مکمل یاری:

کروم : کروم با کارانسولین کمک می کند. منابع غنی کروم شامل گوشت ، قارچ ، ریشه ی گندم ، کلم بروکسل وگوشت

ویتامین C: به عنوان یک آنتی اکسیدان ،قدرت مویرگ را افزایش می دهد که

جاری شدن خون رابهبود می بخشد . منابع آن سبزیجات پربرگ ، کلم بروکل ، فلفل ،

پرتقال وگریپ فرویت است .

Vit c : اثرات مفیدی برروی متابولیسم چربی وقند دارد وهمچنین میزان LDL را نیز می تواند کاهش دهد .

افراد دیابتی ویتامین C آن ها پایین است که منجر به دیرالتیام پیدا کردن زخم هایشان می شود . دوز بالای ویتامین C می تواند ازگلیکوزیله شدن پروتئین ها جلوگیری کند که این فاکتورمهم در توسعه ی مشکلات دیابتی ازجمله آب مروارید هست،

ویتامین E : که استرس اکسید ایتو را کاهش می دهد وکارهای فیزیکی مغز وکارهای وابسته به گلوکز را بهبود می بخشد .

منیزیوم : مکمل های آن می تواند از بعضی مشکلات دیابتی مثل مشکلات قلبی ونابینایی ممانعت کند .

ویتامین A: آنتی اکسیدانی است که ریسک ابتلا به کوری ناشی از دیابت راکاهش میدهد ودر سبزیجات پربرگ و ماهی وجود دارد .

 روی : دیابتی ها میزان زیادی روی را ازطریق ادرار از دست می دهند به مکمل روی نیاز دارند که کمک می کند به کنترل قند خون

ویتامین : کمبود آن باعث نورپاتی (بی حسی پا ، احساس حالت سوختگی واحساس سوزن سوزن شدن و…) می شود

کنترل غذایی:

1) دریافت کالری کمتر برای نگه داشتن IBW

2) خوردن غذاهای با Low Glycemic Index( نمایه ی گلاسیمی )پایین تر .

GL به ما می گوید که بعد ازخوردن غذای خاص چه مقدار قند خون (بعد از ساعت 3-2) افزایش می یابد .

High GI foods:

1)غذاهای حاوی شکر،عسل ،ملاس وشربت ذرت

2) نان (تمامی نان های سفید وتمامی محصولات حاصله از آرد سفید )، نان ، ذرت .

3) حبوبات ، برنج ، محصولات حاصل از برنج ، ارزن ، ذرت ومحصولات حاصل از ذرت

4) پاستا

5) میوه ها : موز ، هندوانه ، آناناس وکشمش

6) سبزیجات : سیب زمینی ،ذرت ، هویج ، چغندر،شلغم .

7)اسنک هایی مثل چیپس سیب زمینی ،پاپ کورن ،کیک برنجی ، چوب شور، بیسکویت نمکی .

Low GI foods

1) نان ها باسبوس

2) حبوبات مثل جو

3) غلات

4) تمامی گوشت ها

5) تمامی محصولات لبنی (بدون شکر )

6) تمامی میوه ها به جز آن هایی که در قسمت قبل ذکر شد.

7) سبزیجات به جز آنهایی که در قسمت قبل ذکر شد .

8- اسنک هایی مثل پنیر